Sabancı Vakfı IT Departmanında Öğrendiğim Kavram ve Teknolojiler

Arya Zeynep Mete
5 min readSep 7, 2024

--

Active Directory Nedir?

Active Directory (AD), Microsoft tarafından geliştirilen bir dizin hizmetidir. İlk olarak 1999 yılında piyasaya sürülmüştür ve Windows Server işletim sistemlerinde kullanılır. AD, merkezi bir oturum açma ve yönetim sistemi sağlar. Kullanıcılar, bilgisayarlar, yazıcılar ve diğer ağ kaynakları gibi ağ varlıklarını organize ve yönetmek için kullanılır.

Ne İşe Yarar?

Active Directory, büyük ölçekli işletmelerde ve kurumlarda kullanıcı hesaplarının, grupların, bilgisayarların ve diğer cihazların merkezi olarak yönetilmesini sağlar. Bu, yönetim yükünü azaltır ve güvenliği artırır. AD, kullanıcıların tek bir oturum açma bilgisiyle birçok hizmete erişim sağlamasına olanak tanır, bu da kullanıcı deneyimini iyileştirir.

Active Directory ile Neler Yapılabilir?

  • Kullanıcı ve Grup Yönetimi: Kullanıcı hesapları oluşturulabilir, silinebilir, düzenlenebilir ve gruplara atanabilir.
  • Politika Yönetimi: Group Policy Object (GPO) kullanarak güvenlik ayarları, yazılım yüklemeleri ve diğer yönetimsel ayarlar merkezi olarak yapılandırılabilir.
  • Kaynak Yönetimi: Dosya paylaşımı, yazıcılar ve diğer ağ kaynakları yönetilebilir.
  • Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme: Kullanıcıların kimlik doğrulaması ve kaynaklara erişim yetkilendirmesi yapılabilir.
  • Replikasyon ve Yedekleme: Veritabanı replikasyonu ve yedekleme işlemleri ile veri bütünlüğü ve sürekliliği sağlanabilir.

Kimler ve Hangi Departmanlar Kullanır?

  • BT Departmanları: AD yönetimi ve bakımını sağlar, kullanıcı hesapları ve grupları yönetir.
  • Güvenlik Ekibi: Güvenlik politikaları oluşturur ve uygular, erişim kontrollerini yönetir.
  • Yönetim ve İnsan Kaynakları: Kullanıcı hesapları ve erişim yetkileri ile ilgili işlemleri yönetir.
  • Destek Ekibi: Kullanıcı erişim sorunlarını çözer ve destek sağlar.

Alternatifleri Nelerdir?

  • LDAP (Lightweight Directory Access Protocol): Açık standart bir dizin hizmetidir ve birçok işletim sistemi ve uygulama tarafından desteklenir.
  • OpenLDAP: LDAP’in açık kaynaklı bir uygulamasıdır.
  • Azure Active Directory: Microsoft’un bulut tabanlı AD hizmetidir ve bulut uygulamaları için kimlik yönetimi sağlar.
  • Google Cloud Identity: Google’ın bulut tabanlı kimlik ve erişim yönetimi hizmetidir.
  • Okta: Kimlik yönetimi ve erişim yönetimi çözümleri sunan popüler bir bulut hizmetidir.

Kaspersky Nedir ve Ne İçin Kullanılır?

Kaspersky Nedir?

Kaspersky Lab, 1997 yılında kurulan ve merkezi Moskova’da bulunan uluslararası bir siber güvenlik ve antivirüs sağlayıcısıdır. Kaspersky, bireyler ve işletmeler için geniş bir ürün yelpazesi sunarak cihazları ve ağları siber tehditlere karşı korur.

Kaspersky Ne İçin Kullanılır?

  • Antivirüs ve Antimalware Koruması: Kaspersky, virüsler, trojanlar, solucanlar, ransomware ve diğer kötü amaçlı yazılımlara karşı güçlü bir koruma sağlar. Gerçek zamanlı tarama ve tehdit tespiti ile cihazlarınızı güvende tutar.
  • İnternet Güvenliği: Kaspersky, güvenli internet gezintisi, kimlik avı koruması ve güvenli çevrimiçi işlemler için çözümler sunar. Bu, kullanıcıların kişisel bilgilerini ve finansal verilerini korumalarına yardımcı olur.
  • Ağ Güvenliği: Kaspersky, işyerlerinde ağ güvenliği sağlayarak, siber saldırılara karşı koruma sağlar. Bu, işletmelerin kritik verilerini ve sistemlerini güvence altına alır.
  • Parental Control (Aile Koruması): Çocukların internet kullanımını izlemek ve sınırlandırmak için özellikler sunar. Zararlı içeriklere erişimi engeller ve güvenli internet kullanımı sağlar.

TeamViewer Nedir ve Ne İçin Kullanılır?

TeamViewer Nedir?

TeamViewer, 2005 yılında piyasaya sürülen ve dünya genelinde kullanılan popüler bir uzaktan erişim ve uzaktan kontrol yazılımıdır. Merkezi Almanya’nın Göppingen şehrinde bulunmaktadır. TeamViewer, kullanıcıların internet üzerinden diğer cihazlara uzaktan erişim sağlamasına olanak tanır.

TeamViewer Ne İçin Kullanılır?

  • Uzaktan Destek: TeamViewer, teknik destek ekiplerinin uzaktan bilgisayarlara ve cihazlara erişerek sorunları çözmelerine olanak tanır. Bu, teknik desteği hızlı ve etkili hale getirir.
  • Uzaktan Kontrol: Kullanıcılar, kendi cihazlarından başka bir cihazı kontrol edebilirler. Bu, evden çalışma, seyahat sırasında erişim veya uzaktaki cihazlarla çalışma gibi senaryolar için idealdir.
  • Ekran Paylaşımı: Toplantılar ve sunumlar sırasında ekran paylaşımı yaparak, işbirliğini ve iletişimi kolaylaştırır. Bu, özellikle uzaktan çalışma ortamlarında verimliliği artırır.
  • Dosya Transferi: TeamViewer, uzaktan cihazlar arasında dosya transferi yapmayı kolaylaştırır. Bu, büyük dosyaların hızlı ve güvenli bir şekilde paylaşılmasını sağlar.
  • Çok Platformlu Destek: Windows, Mac, Linux, iOS ve Android dahil olmak üzere birçok platformda çalışır. Bu, farklı cihazlar arasında sorunsuz bir bağlantı sağlar.

Data Migration: Nedir, Özellikleri, Zorlukları ve Yöntemleri

Data Migration Nedir?

Data migration, verilerin bir sistemden başka bir sisteme taşınması sürecidir. Bu süreç, donanım, yazılım veya uygulama değişiklikleri gibi çeşitli nedenlerle yapılabilir. Verilerin bir veri tabanından, depolama sisteminden veya uygulamadan başka birine taşınmasını kapsar.

Özellikleri

  • Veri Taşıma: Verilerin eski sistemden yeni sisteme fiziksel veya mantıksal olarak taşınması.
  • Veri Dönüştürme: Verilerin yeni sistemin formatına uygun hale getirilmesi.
  • Veri Entegrasyonu: Yeni sistemle tam uyumlu ve entegre çalışmasını sağlamak için verilerin yapılandırılması.
  • Veri Doğrulama: Taşınan verilerin bütünlüğünün ve doğruluğunun kontrol edilmesi.

Zorlukları

  • Veri Kalitesi: Eski sistemdeki verilerin eksik, hatalı veya tutarsız olma ihtimali.
  • Uyumsuzluk: Yeni sistemin eski sistemle uyumlu olmaması, veri dönüştürme gereksinimlerini artırır.
  • Kesinti Süresi: Veri taşıma sırasında hizmet kesintileri, iş sürekliliğini olumsuz etkileyebilir.
  • Güvenlik: Veri taşınırken güvenlik açıkları oluşabilir ve hassas verilerin korunması zor olabilir.
  • Kaynak Yönetimi: Veri taşınma süreci, ciddi kaynak ve zaman gerektirir.

Yöntemleri

1. Big Bang Migration: Tüm veriler tek seferde taşınır. Bu yöntem hızlıdır ancak yüksek risklidir ve kesinti süresi uzayabilir.

2. Phased Migration: Veriler parça parça, belirli bir plan dahilinde taşınır. Daha düşük risklidir, ancak süreç daha uzun sürebilir.

3. Parallel Migration: Eski ve yeni sistemler paralel çalıştırılır ve veri taşınması kademeli olarak yapılır. Bu yöntem iş sürekliliğini sağlar ancak daha karmaşıktır ve daha fazla kaynak gerektirir.

4. Trickle Migration: Veriler küçük parçalar halinde sürekli olarak taşınır. Kesinti süresi minimize edilir, ancak süreç uzun sürebilir.

Öneriler

  • Planlama: İyi bir planlama ve detaylı bir yol haritası oluşturmak, sürecin başarılı olmasında kritik öneme sahiptir.
  • Veri Kalitesi Kontrolü: Verilerin temizliği ve doğruluğu sağlanmalıdır.
  • Test ve Doğrulama: Veri taşıma işlemi başlamadan önce kapsamlı testler yapılmalı ve taşıma sonrası doğrulama işlemleri gerçekleştirilmelidir.
  • Güvenlik Önlemleri: Veri taşıma sırasında ve sonrasında güvenlik önlemleri alınmalı, hassas veriler korunmalıdır.

Vendor Nedir ve Ne İşe Yarar?

Günümüz iş dünyasında teknoloji çözümlerinin birçoğu dış kaynaklardan sağlanıyor. Bu noktada, vendor (tedarikçi), kritik bir rol oynar. Peki vendor nedir ve işletmeler için neden bu kadar önemlidir?

Vendor, bir şirketin ihtiyaç duyduğu ürünleri veya hizmetleri sağlayan üçüncü taraf bir tedarikçidir. Bu ürünler veya hizmetler, yazılım, donanım, ağ bileşenleri, lisanslar veya çeşitli teknoloji çözümleri olabilir. Vendor’lar, büyük şirketlerden küçük girişimlere kadar geniş bir yelpazeye hitap eder. Bir işletme, operasyonlarını daha verimli hale getirmek veya ihtiyaç duyduğu uzmanlıkları dış kaynaklardan almak için vendor’larla çalışır. Vendor’lar, şirketlerin kendi iç kaynaklarını aşarak çeşitli teknolojilere ve hizmetlere erişmesini sağlar. Özellikle IT departmanları için vendor’lar, yeni yazılımlar, donanımlar ve ağ yönetim araçları gibi teknolojik çözümlerle operasyonları destekler. Bu da şirketlerin daha rekabetçi olmasını ve maliyetlerini düşürmesini sağlar.

CMS (Content Management System) Nedir?

CMS, yani İçerik Yönetim Sistemi, web sitelerini kodlama bilgisi gerektirmeden yönetmeyi sağlayan bir yazılımdır. CMS, özellikle web sitesini bir vendor (harici hizmet sağlayıcı) aracılığıyla yaptıran kurumlar için büyük kolaylık sağlar. Web sitesini oluşturmak ve tasarlamak için vendorlarla çalışsalar bile, site güncellemelerini ve içerik yönetimini bağımsız şekilde yapabilirler.

CMS’in Kullanım Alanları:

  1. İçerik Güncelleme: Web sitesindeki metin, görsel, video gibi içerikler kolayca eklenir veya düzenlenir.
  2. Sayfa Düzenleme: Yeni sayfalar ekleme ya da mevcut sayfaları değiştirme imkanı sunar.
  3. Kullanıcı Yetkilendirme: Farklı yetkilerde kullanıcılar eklenerek, içerik yönetimi dağıtılabilir.
  4. SEO Optimizasyonu: Arama motorlarında sitenin daha iyi sıralama alması için optimizasyon seçenekleri sunar.

Arama Konferansı Nedir ve Neden Yapılır?

Arama konferansı, geniş bir katılımcı grubunun belirli bir konu veya soruna çözüm bulmak ve stratejik planlama yapmak amacıyla bir araya geldiği, genellikle birkaç gün süren toplantılardır. Bu konferanslar, organizasyonel değişim, uzun vadeli hedeflerin belirlenmesi veya karmaşık sorunların çözülmesi gibi nedenlerle düzenlenir. Katılımcılar arasında yöneticiler, çalışanlar, paydaşlar ve bazen müşteriler yer alır, böylece çeşitli bakış açıları ve deneyimler bir araya getirilir. Arama konferansları, işbirliğini teşvik eden yapısıyla yaratıcı düşünme ve yenilikçi çözümler üretme sürecini destekler.

--

--

Arya Zeynep Mete

Computer Science Student @Hacettepe University, Yenibirlider Foundation Fellow, Google Developer Student Clubs Former Lead, Free Software Society Vice President